Wniosek o urlop wychowawczy
08 STYCZEŃ 2024Urlop wychowawczy to jedno z praw pracowniczych, które przysługuje osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Mogą skorzystać z niego rodzice, którzy chcą sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem. W tym artykule wyjaśniamy, na jakich zasadach przyznaje się urlop wychowawczy, kto może złożyć o niego wniosek oraz jakie są prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy.
Kto składa wniosek o urlop wychowawczy?
Urlop wychowawczy to uprawnienie pracownicze przysługujące rodzicom małych dzieci. Z urlopu mogą skorzystać matki i ojcowie dzieci, które nie ukończyły jeszcze 6 lat. Uprawnienie to w równym stopniu przysługuje zarówno kobietom, jak i mężczyznom. Żeby skorzystać z tego prawa, pracownik musi przepracować minimum 6 miesięcy (w co wliczają się także okresy pracy w poprzednich zakładach pracy). Co ważne, okres urlopu wychowawczego wlicza się do stażu pracy, czyli jest uwzględniany np. przy naliczaniu świadczeń emerytalnych. Osoby korzystające z urlopu wychowawczego podlegają szczególnej ochronie prawnej przed zwolnieniem. To oznacza, że pracodawca nie może rozwiązać umowy z przebywającym na urlopie rodzicem do dnia zakończenia urlopu. Warto także wiedzieć, że prawo do urlopu wychowawczego przysługuje bez względu rodzaj umowy o pracę, rodzaj pracodawcy i wymiar czasu pracy. W przypadku osób zatrudnionych na umowę na czas określony urlop wychowawczy może zostać udzielony tylko do dnia jej zakończenia.
Ile może trwać urlop wychowawczy?
Odpowiedź na pytanie, ile trwa urlop wychowawczy, może wydawać się trudna. Jest to bowiem zależne od wielu czynników. Maksymalny wymiar urlopu wychowawczego to 36 miesięcy, jednak w przypadku złego stanu zdrowia dziecka potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności rodzicowi przysługuje niejako „dodatkowy” czas urlopu (do 36 miesięcy i tylko do ukończenia przez dziecko 18. roku życia). Urlop wychowawczy trwa nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 6. roku życia. Z uprawnienia może korzystać jeden rodzic lub oboje. Muszą jednak spełnić określone warunki, przede wszystkim nieprzekraczanie wymiaru 3 lat (36 miesięcy). Jeden rodzic może zatem przebywać na urlopie 35 miesięcy, a drugi przez miesiąc. Ojciec i matka mogą jednocześnie wystąpić o urlop wychowawczy i np. przebywać na nim 18 miesięcy (czyli łącznie 36 miesięcy). Okres urlopu można podzielić na części (nie więcej niż pięć) i to od rodzica zależy, ile czasu będzie na nim pozostawał oraz na ile części go podzieli.
Co powinien zawierać wniosek o urlop wychowawczy?
Pracownik ma obowiązek złożyć wniosek o urlop wychowawczy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed jego rozpoczęciem. Wniosek można złożyć w formie elektronicznej lub papierowej. Warto pamiętać, że pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu, jeśli pracownik złożył o to wniosek, zachowując termin określony w przepisach. Wniosek o urlop wychowawczy musi zawierać dokładną datę rozpoczęcia i zakończenia urlopu oraz informację o dotychczas wykorzystanych częściach urlopu (liczba i długość trwania). We wniosku należy także poinformować o korzystaniu lub zamiarze korzystania z urlopu przez drugiego rodzica. Dotyczy to tylko okresu wskazanego we wniosku do pracodawcy. Informacja ta nie jest jednak konieczna, jeśli drugi rodzic jest pozbawiony lub ograniczony we władzy rodzicielskiej. Do wniosku należy dołączyć odpowiednie dokumenty, które potwierdzają deklaracje pracownika, np. odpis aktu urodzenia dziecka, zaświadczenia z sądu oraz oświadczenia podpisane przez rodzica. Jeśli pracownik wnioskuje o dodatkowy urlop w celu sprawowania opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym, do wniosku należy dołączyć orzeczenie o stopniu niepełnosprawności dziecka.
Urlop wychowawczy jest bezpłatny. To oznacza, że pracodawca nie wypłaci wynagrodzenia przebywającemu na nim pracownikowi. Opiekujący się dzieckiem rodzic nie jest jednak pozbawiony składek ZUS. Budżet państwa finansuje bowiem jego ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne. Rozliczenie składek urlopowanego pracownika jest z kolei obowiązkiem pracodawcy.
Zasiłek chorobowy to jedno z uprawnień pracowniczych, przysługujących osobom ubezpieczonym, które stały się niezdolne do pracy z powodu...
Dodatek osłonowy to świadczenie pieniężne, którego celem jest zrekompensowanie Polakom wysokich cen energii, gazu i żywności. W 2024...
Dodatek pielęgnacyjny to świadczenie przysługujące osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji. Jest to jeden z dodatków, który można...
Mały ZUS Plus to program skierowany do osób prowadzących własną działalność gospodarczą. Jest to rodzaj ulgi podatkowej, która...
Renta socjalna to świadczenie, które stanowi wsparcie dla osób w szczególnie trudnej sytuacji życiowej. W 2024 roku weszły w życie...
pn | wt | śr | cz | pt | so | n |
---|---|---|---|---|---|---|
28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 1 |
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |