Zasiłek opiekuńczy – ile wynosi, komu się należy?

Jeśli jesteś osobą ubezpieczoną w ZUS i zajmujesz się chorym dzieckiem lub innym potrzebującym pomocy członkiem rodziny, przysługuje Ci zasiłek opiekuńczy. Sprawdź, ile wynosi zasiłek opiekuńczy i kto może się o niego ubiegać. 

Czym jest zasiłek opiekuńczy?

Zasiłek opiekuńczy to finansowe świadczenie, stanowiące wsparcie dla osób, które tymczasowo zrezygnowały z pracy, żeby zająć się dzieckiem lub innym członkiem najbliższej rodziny. Przysługuje on osobie ubezpieczonej, gdy konieczna jest:

• opieka nad zdrowym dzieckiem do lat 8 (w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia placówki, do której dziecko uczęszcza lub w przypadku choroby niani; z powodu choroby rodzica na stałe opiekującego się dzieckiem, kiedy problem zdrowotny uniemożliwia zajęcie się dzieckiem oraz gdy rodzic przebywa w szpitalu),
• opieka nad chorym dzieckiem do lat 14,
• opieka nad chorym dzieckiem ze znacznym stopniem niepełnosprawności do lat 18 (kiedy istnieje konieczność stałej i długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby ze względu na poważne ograniczenia w samodzielnej egzystencji oraz wymagana jest obecność opiekuna dziecka w procesie leczenia i rehabilitacji),
• opieka nad dzieckiem ze znacznym stopniem niepełnosprawności do lat 18 (w przypadku choroby lub pobytu w szpitalu rodzica, który na co dzień opiekuje się dzieckiem, kiedy problem zdrowotny uniemożliwia wykonywanie obowiązków związanych z opieką),
• opieka nad innym członkiem rodziny, mieszkającym we wspólnym gospodarstwie domowym (może to być małżonek, rodzice, rodzic dziecka, ojczym, macocha, teściowie, dziadkowie, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci powyżej 14. roku życia).

Kto może dostać zasiłek opiekuńczy?

Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, które sprawują osobistą opiekę nad członkiem rodziny w wyżej wymienionych sytuacjach. Do otrzymania świadczenia konieczne jest posiadanie ubezpieczenia chorobowego i statusu osoby ubezpieczonej. Zasiłek przysługuje więc pracownikom, zleceniobiorcom, osobom świadczącym pracę nakładczą, osobom prowadzącym własną działalność gospodarczą, członkom spółdzielni rolniczych i osobom duchownym. Zasiłek opiekuńczy przyznawany jest wyłącznie wtedy, jeśli w gospodarstwie domowym nie ma innych członków rodziny, którzy mogą zająć się chorym dzieckiem lub inną potrzebującą pomocy bliską osobą (zasada ta nie obowiązuje w przypadku konieczności opieki nad dzieckiem do lat 2). 

Zasiłek opiekuńczy – zasady przyznawania 

Zasiłek opiekuńczy może być wypłacany przez maksymalnie 60 dni w roku kalendarzowym. Dotyczy to wszystkich rodzajów zasiłków łącznie. Długość poszczególnych świadczeń zależy od tego, kim się opiekujemy. Zasiłek możemy dostawać więc maksymalnie przez:

- 60 dni w roku kalendarzowym, jeśli opiekujemy się dzieckiem zdrowym do lat 8 lub dzieckiem chorym do lat 14,

- 30 dni w roku kalendarzowym, jeśli sprawujemy opiekę nad zdrowym dzieckiem niepełnosprawnym, które ukończyło 8. rok życia lub chorym dzieckiem niepełnosprawnym, które ma ponad 14 lat i mniej niż 18.

- 14 dni w roku kalendarzowym, jeśli zajmujemy się innym chorym członkiem rodziny.

Procedura przyznawania zasiłku zależy do rodzaju opieki, jaką będziemy sprawować nad członkiem rodziny. Przede wszystkim należy zgromadzić wszelkie potrzebne dokumenty. Jeżeli ubiegamy się o zasiłek opiekuńczy na dziecko, musimy złożyć odpowiedni wniosek, który znajdziemy na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. We wniosku wpisujemy swoje dane osobowe i dane płatnika składek, którym jest firma, instytucja lub osoba, która opłaca nasze składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Należy podać też dane dziecka oraz informacje na temat drugiego rodzica. We wniosku musimy dokładnie wskazać okres, za który ubiegamy się o przyznanie zasiłku. Wniosek o zasiłek opiekuńczy na rodzica lub osobę starszą wypełniamy bardzo podobnie. Zamiast danych dziecka podajemy informacje na temat osoby, którą chcemy objąć osobistą opieką. Do wypełnionego wniosku należy dołączyć dokument, który potwierdzi konieczność opieki nad dzieckiem (zaświadczenia lekarskie potwierdzające chorobę dziecka, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności podopiecznego, zaświadczenie o chorobie lub pobycie w szpitalu rodzica na stałe zajmującego się dzieckiem) oraz zaświadczenie płatnika składek (jeśli zasiłek wypłaci ZUS). Przy składaniu dokumentów będziemy potrzebować także dowodu osobistego. Skompletowane dokumenty należy złożyć w ZUS (w przypadku własnej działalności) lub u płatnika składek. 

Zasiłek opiekuńczy – ile wynosi?

Zasiłek opiekuńczy wynosi 80 procent podstawy wymiaru zasiłku. Ta kwota zostanie wyliczona przez ZUS lub przez płatnika składek. Podstawa wymiaru zasiłku różni się w zależności od tego, czy dotyczy osoby zatrudnionej na umowie o pracę czy też nie. Dla pracownika to przeciętne wynagrodzenie brutto z ostatnich 12 miesięcy, od którego zostały odjęte składki na ubezpieczenie społeczne w części opłacanej przez zatrudnionego. Osoba, która nie jest pracownikiem, od przeciętnego miesięcznego przychodu odejmuje kwotę 13,71 procent.